E-öğrenme tasarım ve üretimi uzun ve zor bir süreçtir. Ama verimli hale getirmenin yolları var. Bu derleme e-öğrenme içerik tasarım ve üretiminde sizlere yardımcı olmayı amaçlıyor. Bu amaçla tüm deneyimlerimizi bir araya getirdik ve sizlere özet olarak sunuyoruz.
Eğitim tasarımı; kullanıcıların ihtiyacına göre belirlenir ve geliştirmesi zaman alır. Teknolojik ve eğitsel bilgi, tasarım bilgisi ve uygun programlama araçlarının kullanımını gerektirir. Piyasada bu konuda hizmet sağlayan pek çok kişi ve firma bulunuyor. Ancak buradaki en önemli nokta; beklentilerinizi tam olarak karşılayabilecek uzmanlarla çalışmanız. Hazır araçları kullanan ve şablonlarla hareket eden pek çok kişi e-öğrenme tasarımı yapıyorum diye piyasaya çıkabiliyor. Ama kaliteli bir e-öğrenme programının bileşenlerini;
- İyi bir eğitsel tasarım
- Kaliteli görsel tasarım; grafik, animasyon ve video
- Seslendirme ve efektler
- İçeriğe uygun programlama araçları ve hatasız programlama oluşturuyor.
Peki, kaliteli bir e-öğrenme programı geliştirdiğinizden nasıl emin olabilirsiniz?
İçeriğe uygun programlama araçlarını öğrenin!
Captivate; örneğin yazılım eğitimleri için mükemmel bir araç. iSpring, Adobe Presenter ve Articulate; bol etkileşimi olan, metin destekli seslendirmeli sunumlar için ideal. Profesyonel tasarım, animasyon ve etkileşimler için Adobe After Effects, Premiere veya Animate gerekli ortamı sağlayan rakipsiz araçlar. Veya hepsini bir arada kullanabilirsiniz.
Araçlarla ilgili demoları izleyerek araçlarla ilgili fikir sahibi olun, firmayla içeriğinize uygun aracın seçimine birlikte karar verin. Risk; firma size uzman olduğu aracı önerebilir. Ancak içeriğinize uygun olmayan aracın kullanılması maliyetinizi artırabilir. Bu nedenle önce içeriğiniz ve yapmak istedikleriniz için en uygun araca karar verin. Her türlü aracı kullanabilen uzman bir firmayı seçmeniz işinizi kolaylaştıracaktır. Böylece iş veriminiz artar, güncelleme kolaylaşır, hata olasılığı azalır, maliyetler düşer. İçerik tasarımının doğruluğunu ve firmanıza uygunluğunu yalnızca siz belirleyebilirsiniz. Firmadan kurumunuzu tanıyan bir proje yöneticisiyle hem tasarım, hem de geliştirme sürecinde sürekli iletişimde olun.
Eğitsel açıdan iyi tasarlanmış bir program:
- Öğrenilenleri uygulamaya yardımcı olmak üzere düzenlenmiştir
- Bilgileri parçalar halinde sunar ve öğrenmeyi kolaylaştırır
- Rahatsız edici ifadeler barındırmaz
Ön senaryo taslağını gözden geçirin
- Bunun için ekrandaki metinleri inceleyin
- Senaryo taslağının verdiğiniz bilgiler doğrultusunda hazırlandığından emin olun
- Eğitimin süresini kontrol edin
- Seslendirme metinlerini kontrol edin
- Ses metni ekrandakinin kopyası olmamalıdır
- Ekranda özet ifadeler ve spotlar yer alıyor mu kontrol edin
- Etkileşimleri gözden geçirin
- Bütünlüğe dikkat edin
- Motive edici unsurlar barındırmasına dikkat edin
- Gözden geçirin, güncelleştirme isteyin
- Tüm bu kontrollere projeyle ilgili herkesin katılımını sağlayarak üretim sonrasında olası yorucu revizyonların önüne geçebilirsiniz
Eğitsel tasarım hatalarına dikkat edin
- Tasarımın hedeflenen bilgi ve mesajları iyi içermemesi
- İçeriğin gereksiz yere uzun tutulması
- Ekranda gereğinden fazla metin bırakılması
- Öğrenmeye katkıda bulunmayan etkileşimler içermesi
- Eğitim tasarımı ve kullanılan program arasındaki uyumsuzluklar
Tasarımı gözden geçirin
- Ses, görüntü kalitesi sorunları ve programlama hatalarına bakın
- Üretim öncesi grafik tasarım ve görsellerin uygun seçildiğinden emin olun
- Üretim sonunda değişikliklerin yorucu olduğunu asla unutmayın
Kullanıcı ara yüz tasarımını inceleyin
- Tasarım görsel olarak ilgi çekici mi?
- Tasarım kurumunuzun marka standartlarına uygun mu?
- Doğru renkler, yazı tipleri ve logolar kullanılmış mı?
- Metinde tipografik tasarım var mı, kolay okunabiliyor mu?
- Kullanıcılar nerede olduklarını anlayabiliyorlar mı, yönlendirme var mı?
- Tasarım tutarlı mı?
- Tıklanabilir elemanlar ve linklerin renk kodları tutarlı mı?
- Tasarım yeterli kullanıcı kontrolü içeriyor mu?
Sonrası için dikkat etmeniz gerekenler!
- Firmanın standart programlama araçlarını kullandığından emin olun
- Dokümantasyon konusunda ısrarcı olun!
- Teslimden sonra kaynak dosyaları alabilirsiniz (başarabilirseniz!)
Kontrol Listesi (Özet)
Alım Öncesi
Uygun programlama aracını seçin
• Hangi araç içeriğiniz için en uygun?
Programlama aracını bilen bir firma seçin
• Hangi firma sizin için bu aracı kullanarak kaliteli bir e-öğrenme programı üretti?
Proje teklifi için firmanın ihtiyacı olan bilgileri sağlayın
• Hedef kitle analizi yapın
• Teslim yöntemi (Örneğin, intranet, internet, sabit disk, DVD, vb.)
• Platform (LMS, Mac, PC, iPad, mobil cihazı, vs)
• Yazılım sürümleri
• SCORM, AICC vb. uyumu (Ne yazık ki halen var?!)
• Erişilebilirlik gereksinimleri
• Çeviri planlaması
• Programın tahmini süresi
Eğitime eklemek istediğiniz diğer unsurları belirleyin
• Ses
• Animasyonlar
• Etkileşimler
• Sınavlar ve testler
• Simülasyonlar
• Videolar
Kullanabileceğiniz diğer öğeleri belirleyin
• Fotoğraflar
• Müzikler
• Çizimler
Geliştiricinizin sözleşmeye eklemesi gerekenleri netleştirin
• Hangi standart programlama araçları?
• Dokümantasyon
• Sadece üzerinde anlaşılan yazılım bileşenlerinin kullanılması
• Proje bitiminde kaynakların sağlanması
Alım Sırasında
• Konunun uzmanları ile anlaşın
• Onlara beklentilerinizi net olarak açıklayın
• Proje yöneticisi ile haftalık gözden geçirme toplantıları düzenleyin
• Gözden geçirin, geribildirim verin ve ilerleyen adımları onaylayın
Kullanıcı ara yüz tasarımını kontrol edin
Storyboard
• Eğitimin yapısı işi yansıtıyor.
• Metin, doğru, eksiksiz ve tutarlı
• Eğitim içerikleri aşırı uzun değil.
• Ses metni ekranda yer almıyor.
• Ses yerleştirme tutarlı ve mantıklı.
• Görseller metin ile uyumlu.
• Etkileşimler anlamlı. Aşırı tekrar yok.
• Kullanıcıların ilgisini çekecek yeterli aktivite var.
• Tasarım seçilen programlama aracına uygun
Görseller
• Seçilen görseller organizasyonum için uygun mu?
• Görsel ile ilgili yanlış mesaja neden olabilecek bir durum var mı?
• Anlatılan içeriği vurgulama ve canlandırma konusunda görsel etkili mi?
• Ekranda kaldırılması gereken hassas bir bilgi var mı?
• Görüntü bir grafik veya şema ise, içeriği doğru mu?
Kontrol
• Yazım hatalarını
• Ses ve görüntü kalitesi sorunlarını
• Genel bütünlüğü ve
• Programlama hatalarını kontrol edin
• Tüm kaynak dosyaları edinin (bu konuda eğer içerik tasarımında yalnızca FLASH kullanılmıyorsa ciddi bir sorun. Örneğin logo animasyonu After Effects ile, karakter animasyonları da başka bir yazılım ile üretildiyse, kurgu Premiere ile yapıldıysa kaynak dosyaları nasıl alabileceksiniz?
Evet, buradaki bilgilerle e-öğrenme içerik tasarım ve üretim süreçlerinizi iyileştirebilirsiniz. Eğer önemli noktaları iyi bir şekilde yönetebilirseniz, hem firma tarafında hem de kurumunuz içerisinde maliyetleri azaltılmış bir e-öğrenme içerik üretimini sürekli hale getirebilirsiniz.
Çünkü uygun maliyetlerle hızlı üretilmiş amacını gerçekleştirebilen bir e-öğrenme tasarımı sizi ve bizi birlikte başarıya ulaştırır. Siz öğrenmeyi sevdirip e-öğrenmeyi kültürleştirip eğitim maliyetlerinizi azaltırken, biz de işimizin sürekliliğini sağlamış oluruz.
Sevgi ve saygılarımızla,