Hikayemiz; işimizi nasıl daha etkili hale getiririz sorusuyla başladı. Sonra araştırmalar okumalar derken soruları birlikte büyüttük, öğrenme tasarımında karşımıza çıkan bu yeni kavramı e-öğrenmeye nasıl uygularız dedik. Tek hedefimiz vardı; online eğitimlerde öğrenmenin etkisini güçlendirmek. Aylarca süren WorkShop’lar yapıldı. Her şeyi baştan ele aldık. Şimdi size e-öğrenme tasarımında hayatımızı değiştirecek bu yeni kavramı anlatmaya çalışacağız!
UBD (Understanding By Design) Nedir?
Understanding by Design (UBD), yani Anlayışa Dayalı Tasarım, Grant Wiggins ve Jay McTighe tarafından geliştirilen bir eğitim yaklaşımıdır. Bu model, öğrenme hedeflerinin belirlenmesine odaklanır ve eğitimcileri, öğrencilere anlamlı, uygulanabilir ve kalıcı bilgi sağlamak için tasarım sürecine yönlendirir. İdeal olarak, UBD yaklaşımı öğrenme sürecini gerçek hayatla ilişkilendirmeye ve öğrencilere bilginin geniş bağlamlarda nasıl uygulanabileceğini göstermeye yardımcı olur.
UBD’nin temel amacı, öğrenme sürecini hedeflerin belirlenmesiyle başlatmak ve bu hedeflere ulaşmayı garantileyen bir eğitim deneyimi tasarlamaktır. Bu hedefler, bilgi ve becerileri içerir, ancak öğrencinin bilgiyi kullanma ve anlamlandırma yeteneğini de içerir. Bu, öğrenme sürecini bir hatırlama görevinden daha ziyade, bilgiyi aktif olarak anlamlandırma ve uygulama sürecine dönüştürür.
UBD yaklaşımı, “geriye doğru tasarım” prensibi üzerine kuruludur. Bu, öğretmenlerin öğrencilerin nihai hedeflerine ulaşmalarını sağlamak için öğrenme deneyimlerini ve değerlendirmeleri tasarlarken nihai hedefleri göz önünde bulundurmaları gerektiği anlamına gelir.
Örneğin, bir matematik öğretmeni belirli bir dönem için öğrencilerin çarpma işlemini öğrenmesini hedeflemiş olabilir. Ancak, UBD yaklaşımı, bu öğretmenin öğrencilerin çarpma işlemi ile ilgili sadece hatırlama temelli soruları cevaplamalarını değil, aynı zamanda çarpma işlemini gerçek hayat problemlerini çözmek için nasıl kullanabileceklerini anlamalarını sağlamayı hedeflemesini gerektirir. Bu, öğretmenin öğrencilerin çarpma işlemini bir işlem olarak öğrenmelerini sağlamaktan daha fazlasını yapmasını gerektirir – bu, öğretmenin öğrencilere bu beceriyi nasıl uygulayacaklarını ve bu becerinin neden önemli olduğunu göstermesini gerektirir.
Öğretmen bu hedefe ulaşmak için çeşitli öğrenme deneyimleri tasarlayabilir. Örneğin, öğretmen, öğrencilere çarpma işleminin farklı bağlamlarda nasıl kullanılabileceğini göstermek için gerçek hayattan örnekler sunabilir. Öğretmen ayrıca, öğrencilere çarpma işlemini kullanarak gerçek hayat problemlerini çözme becerilerini uygulama fırsatı veren etkinlikler düzenleyebilir.
UBD modeli, öğretmenlere sadece öğrenme hedeflerine ulaşmayı garantileyen bir öğrenme deneyimi tasarlamalarını sağlamakla kalmaz, aynı zamanda öğrencilerin öğrendikleri bilgileri ve becerileri anlamlı ve uygulanabilir bir şekilde kullanmalarını da sağlar.
***
UBD Eğitimi Nedir?
UBD eğitimi, bir öğrenme tasarım modeli olan UBD (Understanding by Design)’nin öğretim sürecindeki uygulanış şeklidir. UBD eğitimi, genellikle öğrencilerin ders içeriklerini derinlemesine anlamalarına yardımcı olmak için kullanılır. Bu yaklaşım, eğitim süreçlerinin başından itibaren, hedeflenen sonuçları belirlemeyi vurgular ve bu nedenle genellikle sonuç odaklı bir eğitim yaklaşımı olarak tanımlanır. UBD eğitiminde, öğrencinin bilgiyi nasıl uygulayabileceği, yani “anlama” konusu üzerinde durulur.
UBD eğitimi, genellikle öğrencilerin bilgiyi, beceriyi veya anlayışı gerçek hayatta ve diğer disiplinlerde nasıl kullanacaklarını göstermeyi içerir. UBD eğitiminde öğrencilerin anladıkları konuyu çeşitli yöntemlerle, örneğin projeler, sunumlar veya testler aracılığıyla göstermeleri beklenir. Örneğin, bir tarih öğretmeni, öğrencinin 2. Dünya Savaşı hakkındaki bir dersin sonunda, savaşın nedenlerini ve sonuçlarını bir makalede anlatabilmesini bekleyebilir. Bu, öğrencinin tarih konusunu sadece hatırlamadığını, aynı zamanda anladığını ve bu bilgiyi başka bir formatta ifade edebildiğini gösterir.
Özetle, UBD eğitimi, öğretim süreçlerinin tasarlanması ve değerlendirilmesi için bir çerçeve sunar. Bu yaklaşım, öğrencilerin derinlemesine anlama ve gerçek dünya becerileri geliştirmesine yardımcı olur. Eğitimcilerin, öğrenme hedeflerine ulaşmayı ve öğrencinin bilgiyi nasıl uygulayabileceğini anlamayı vurgulayan bu model, eğitimde bilgiyi sadece ezberlemekten öteye geçmeyi hedefler.
İlginizi çekebilir: E-Öğrenme Tasarımı
***
UBD Nasıl Uygulanır?
UBD’nin uygulanması, öğrenme hedeflerinin belirlenmesinden değerlendirmeye ve öğrenme deneyimlerinin planlanmasına kadar üç aşamalı bir süreç gerektirir.
- Tasarımın İlk Aşaması: Öğrenme Hedeflerini Belirlemek
Öğretmenler bu aşamada, öğrencilerin dersin sonunda ne öğrenmeleri gerektiğini belirlerler. Ancak, UBD’de hedefler sadece faktörel bilgilerden veya belirli becerilerden ibaret değildir. Daha ziyade, öğretmenler, öğrencilerin bilgi ve becerilerini gerçek hayat durumlarında nasıl uygulayabileceklerini düşünerek hedefleri belirlerler.
Örneğin, bir tarih dersinde, hedefler sadece tarihsel olayların tarihlerini ve kişileri öğrenmekle sınırlı olmayıp, aynı zamanda öğrencilerin olayların sebeplerini ve sonuçlarını anlamaları, ve bu olayları geniş tarihsel ve sosyal bağlamlar içinde değerlendirebilmelerini de içerebilir.
- Tasarımın İkinci Aşaması: Değerlendirme
Öğretmenlerin öğrencilerin hedeflere ulaşıp ulaşmadıklarını nasıl ölçeceklerini belirlemeyi içerir. Değerlendirme, sadece öğrencinin bilgiyi hatırlama yeteneğine değil, aynı zamanda bilgiyi analiz etme, sentezleme ve uygulama yeteneklerine de odaklanır.
Örneğin, bir tarih dersinde, değerlendirme, sadece tarihsel olayları hatırlama yeteneği üzerine kurulu bir sınavı değil, aynı zamanda öğrencinin bir tarihsel olayı analiz etme ve geniş bir bağlamda değerlendirebilme yeteneğini de test eden bir projeyi de içerebilir.
- Tasarımın Üçüncü Aşaması: Öğrenme Deneyimlerinin Planlanması
Son aşama, öğretmenlerin öğrencilere bilgiyi nasıl sunacaklarını belirlemeyi içerir. Bu aşama, genellikle interaktif öğrenme etkinliklerini ve deneyimleri içerir ki öğrencinin bilgiyi nasıl uygulayacağına ve bilgisini genişleteceğine odaklanır.
Örneğin, bir tarih dersinde, öğretmenler belki de bir grup tartışması düzenleyebilir, belirli bir tarihi olayı incelemek için bir belgesel gösterebilir, veya bir olayı araştırma ve analiz etmek için bir proje atayabilir. UBD eğitiminin uygulanması, hedef belirlemeye, değerlendirmeye ve son olarak, anlamlı ve etkili öğrenme deneyimlerinin tasarlanmasına dayanır.
Kıssadan Hisse
Eğitimlerin mutlaka net bir hedefi olmalıdır. Peki ama bu hedefe nasıl ulaşacağız? UBD bunu sistematik hale getirmek için harika araçlar sunuyor. UBD asla eğitimcilere neyi ya da nasıl öğreteceklerini söylemiyor. Nihai amaç geriye doğru düşünmek ve büyük resme odaklanmak.
Modelin en temel amacı aslında adında gizli: “Anlamaya odaklı eğitim tasarımı (Understanding by Design).” Yani modelin merkezinde derin ve kalıcı anlama var. Aynı zamanda planlama ve tasarım yaparken her zaman bir “büyük fikre” bağlı kalıyoruz. Sistematik şekilde katılımcıların eğitim sonundaki kazanımlarını önceden düşünüyor ve içeriği buna göre kurguluyoruz. Bunun sonucunda ne mi oluyor?
- İşbirlikçi, sürekli gelişen ve öğrenen bir şirket kültürü oluşuyor
- Çalışanların mesleki gelişimi artıyor
- Çalışanlarda kalıcı anlama sağlıyor ve performansa odaklanıyoruz
- Zamanı daha etkili kullanıyoruz
- Teknolojiyi eğitsel amaçlara uygun, etkin ve yerinde kullanıyoruz
***
UBD Eğitiminin Faydaları Nelerdir?
- Öğrenme Hedeflerine Odaklanma:
UBD eğitimi, öğretmenlerin öğrenme hedeflerine odaklanmalarını sağlar. Bu, öğretmenlerin öğrencilerin belirli bilgi ve becerileri kazanmalarını sağlamalarına yardımcı olur.
- Öğrenci Anlamasını Artırma:
UBD eğitimi, öğretmenlere öğrencilerin bilgiyi nasıl anlayacaklarını ve uygulayacaklarını gösterir. Bu, öğrencilerin daha derin bir anlama ve daha kalıcı öğrenme elde etmelerine yardımcı olur.
- Değerlendirme Odaklı Planlama:
UBD eğitimi, öğretmenlere öğrencilerin öğrenme hedeflerini karşılamalarını sağlamak için değerlendirme sürecini nasıl kullanacaklarını gösterir. Bu, öğretmenlerin öğrencilerin ilerlemesini etkili bir şekilde izlemelerini ve öğrenme sürecini gerektiği gibi ayarlamalarını sağlar.
- Esnek Öğretim Stratejileri:
UBD eğitimi, öğretmenlere farklı öğretim stratejileri ve teknikleri sunar. Bu, öğretmenlerin öğrencilerin farklı öğrenme stillerine ve ihtiyaçlarına yanıt vermesine yardımcı olur.
Daha fazla bilgi edinmek için bizimle iletişime geçin.
Bunu kısa bir giriş olarak kabul edin, bir sonraki yazımızda sizinle UBD ile tasarlanmış basit bir içerik paylaşacağız. Ayrıca bu kavramı desteklemek için geliştirdiğimiz yeni yazılım araçlarını anlatacağız. Özetle online eğitimlerin etkinliği artık UBD sayesinde mükemmel bir hale geliyor.
UBD’yi uygulayacak harika müşterilere sahip olmasaydık bunu asla hayal bile edemezdik. Onlara sonsuz teşekkürlerimizi sunuyoruz.
Sevgi ve saygılarımızla.
References:
Wiggins, G. ve McTighe, J. (2005). Understanding by Design, 2nd edition. Alexandria, VA: ASCD.
McTighe, J., ve Thomas, R. S. (2013). Essential questions: Opening doors to student understanding. Alexandria, VA: ASCD.
Wiggins, G. ve McTighe, J. (2006). Examining the Teaching Life. Educational Leadership, 63(6), 26-29.
Lenz, B.K. (2012). Upgrade Your Curriculum: Practical Ways to Transform Units and Engage Students. Alexandria, VA: ASCD.
McTighe, J., & Wiggins, G. (2012). From Common Core Standards to Curriculum: Five Big Ideas. Voices from the Middle, 19(4), 9-12.